Μια κριτική σε ένα επίκαιρο άρθρο.
Χωρίς πρόθεση αλλά από το ενδιαφέρον για τα ζητήματα που προκύπτουν από την ίδια την τρέχουσα κατάσταση και το άρθρο “Κυβέρνηση, κράτος, εξουσία”, μας εκπλήσει.
Όντως από μόνο του το άρθρο προσελκύει το ενδιαφέρον κάθε αγωνιστή, ενόψει των εκλογών της 17ης Ιούνη και της πιθανότητας μιας κυβέρνησης της αριστεράς, με επίκεντρο την αριστερά, λαϊκού μετώπου ή της δεξιάς.
Όμως πολλοί αγωνιούντες αρθρογράφοι και αγωνιστές, αντί να θέτουν επί τάπητος τη θεωρία και την ιστορική εμπειρία, ασκούν κριτική επί της κριτικής καταλήγοντας στο …πουθενά και τελικά επιτείνουν τη σύγχυση.
Δεν είναι μόνο η κυριολεκτικά φοβική συμπεριφορά της νέας θεωρίας του oλοκληρωτικού κράτους που εκθέτει ο συγγραφέας και τρομάζει το κάθε αγωνιστή, το κράτος Λεβιάθαν κλπ που θα μας τσακίσει στο τέλος με όλους τους δεσμούς του με το ΝΑΤΟ και τους ιμπεριαλιστικούς μηχανισμούς κλπ, είναι τα συστηματικά θεωρητικά λάθη που ακυρώνουν την όποια προσέγγιση, ενώ η πρόσφατη ιστορική εμπειρία δείχνει ότι επαναστάσεις γίνονται ενάντια σε χειρότερες κρατικές μορφές από την δικιά μας ευαγή αστική δημοκρατία. Επισημαίνουμε μόνο ένα από τα πολλά, η άποψη του συγγραφέα ότι το κράτος, “Αντίθετα, παρά τη διεύρυνσή του στην κοινωνία, ενισχύεται η αποξένωσή του απ’ αυτήν.”
Η αποξένωση του κράτους είναι απαραίτητη προϋπόθεση των ασυμφιλίωτων ταξικών ανταγωνισμών (σε μια συγκεκριμένη στιγμή της ιστορικής εξέλιξης) και όχι προϊόν μιας πορείας προς τη διεύρυνσή της. Δεν υπάρχει λίγοτερο ή περισσότερο αποξενωμένο κράτος. Το κράτος υψώνεται πάνω από τις ανταγωνίστριες τάξεις και αποξενώνεται από αυτές από τη στιγμή της ύπαρξής του:
«Το Κράτος δεν είναι μια δύναμη που επεβλήθη στην Κοινωνία εκ των έξω. Ούτε
είναι το Κράτος «η ενσάρκωση της Ηθικής Ιδέας», «η μορφή και η πραγματοποίηση
του Ορθού Λόγου»όπως βεβαιώνει ο Χέγκελ. Το Κράτος είναι προϊόν της Κοινωνίας
σε ένα ορισμένο στάδιο της εξελίξεως της. Το Κράτος για κάθε κοινωνία είναι
επίσημη απόδειξη ότι έπεσε σε μια τρομερή αντίθεση με τον εαυτό της, ότι έφτασε σε ένα σημείο αδιαλλάκτου ανταγωνισμού, από τον οποίον είναι ανίκανη να γλιτώσει. Και για να μη αλληλοεξολοθρευτούν αυτοί οι ανταγωνισμοί, αυτές οι τάξεις με τα αντίθετα οικονομικά συμφέροντα και να μη καταστρέψουν την Κοινωνία μέσα στον άκαρπο αγώνα τους, μια δύναμη κυριαρχούσα φαινομενικώς επί της Κοινωνίας γίνεται αναγκαία για να μετριάσει την ορμή των συγκρούσεών των και για να τις κρατήσει μέσα στα όρια της «τάξεως». Και η δύναμη αυτή που γεννιέται από την ίδια κοινωνία άλλα επιβάλλεται επάνω της, που σιγά-σιγά αποξενώνεται τελείως απ’ αυτήν, η δύναμη αυτή είναι το Κράτος». (Ένγκελς)
Δεν αναφερόμαστε στον αν οι ασυμφιλίωτες ανταγωνιστικές τάξεις μπορούν να συμφιλιωθούν και αν το κράτος είναι ο μηχανισμός συμφιλίωσης. Αυτό έχει ξεκαθαριστεί από τις μεγάλες επαναστάσεις, ότι είναι αδύνατον.
Ο συγγραφέας αναπτύσσει μια μεταφυσική της αστικής δημοκρατίας, που είναι αναμφίβολα η δικτατορία του κεφαλαίου πάνω στην εργατική τάξη παρά τα φτιασιδώματα της καθολικής ψηφοφορίας. Ο λόγος του συγγραφέα είναι τόσο πολύπλοκος, που μόνο ο Πολ Λαφάργκ μπορεί να ξεκαθαρίσει τα πράγματα:
“Ο κοινοβουλευτισμός είναι ένα κυβερνητικό σύστημα που δίνει στο στο λαό την αυταπάτη πως διαχειρίζεται ο ίδιος τις υποθέσεις της χώρας, τη στιγμή που στη πραγματικότητα, η αληθινή εξουσία είναι συγκεντρωμένη στα χέρια της μπουρζουαζίας κι όχι μάλιστα ολόκληρης της μπουρζουαζίας, αλλά ορισμένων μόνο τμημάτων αυτής της τάξης. Στην πρώτη περίοδο της κυριαρχίας της, η μπουρζουαζία δεν καταλαβαίνει ή δεν αισθάνεται την ανάγκη να προσφέρει αυτή την αυταπάτη στο λαό. Γι' αυτό όλες οι κοινοβουλευτικές χώρες της Ευρώπης άρχισαν με περιορισμένο δικαίωμα ψήφου. παντού, το δικαίωμα να διεθύνουν τα πολιτικά πεπρωμένα της χώρας, εκλέγοντας τους βουλευτές, ανήκε αρχικά στους λίγο πολύ πλούσιους ιδιοκτήτες και μονάχα στη συνέχεια επεκτείνεται στους λιγότερο ευνοημένους από τον πλούτο πολίτες, μέχρι τη στιγμή που το προνόμιο των λίγων γίνεται σε ορισμένες χώρες το καθολικό δικαίωμα των πάντων. Στην αστική κοινωνία, όσο πιο μεγάλος είναι ο κοινωνικός πλούτος, τόσο πιο μικρός είναι ο αριθμός εκείνων που τον ιδιοποιούνται. Το ίδιο γίνεται και με την εξουσία: στο βαθμό που αυξάνει η μάζα των πολιτών που απολαμβάνουν τα πολιτικά δικαιώματα και αυξάνει ο αριθμός των εκλεγμένων κυβερνητών, η πραγματική εξουσία συγκεντρώνεται και γίνεται το μονοπώλιο μιας ομάδας, ολοένα και πιο στενής, ατόμων” (Σοσιαλδημοκράτης 1888).
Ο συγγραφέας του επίκαιρου άρθρου, κριτικάρει (σωστά) αυστηρά το ΣΥΡΙΖΑ για την κοινοβουλευτική του αυταπάτη, επί της ουσίας η βαθιά πίστη κάθε ρεφορμιστή, και ότι στη κυβέρνηση ένα κόμμα της αριστεράς θα αποδειχτεί μπαλόνι για κλωτσιές που θα είναι επικίνδυνο όχι μόνο για την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ αλλά κυρίως για τις μάζες αν αποκοιμηθούν.
Αυτό είναι σωστό.
Μόνο που ο συγγραφέας δεν καταλήγει σε κανένα συμπέρασμα για το κράτος και το ζήτημα της εξουσίας. Το αστικό κράτος θα “κατακτηθεί ειρηνικά και θα μετεξελιχθεί” σε ένα μη αποξενωμένο ή λιγότερο αποξενωμένο κράτος από τη κοινωνία; Το αστικό κράτος θα συντριβεί από την προλεταριακή επανάσταση;
Ο συγγραφέας αναγνωρίζει ότι ο πρώτος δρόμος είναι ανέφικτος, αυταπάτη κλπ. Για τον δεύτερο τι λέει; Τίποτα!
Γι' αυτό ανακαλύπτει μια τρίτη κατάσταση: “Ελπίδα αποτελεί η εστίαση της δράσης για την ανάπτυξη ενός ισχυρού λαϊκού μετώπου και ενός αριστερού αντικαπιταλιστικού μπλοκ, μιας αριστερής πλειοψηφίας, που δεν θα φοβηθεί ούτε θα πλανευτεί από το σύστημα.”
Τι σημαίνει αυτό; Πραματικά τίποτα για την επόμενη κρίσιμη περίοδο που διανύουμε, αντίθετα ο συγγραφέας αφήνει ανοικτό το περιεχόμενο της συζήτησης περί κράτους και εξουσίας με την ελπίδα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ούτε θα φοβηθεί ή σύντομα θα εγκαταλείψει τις πλάνες του;
Εκείνο που τελικά μας προτείνει είναι να μείνουμε στη μέση του δρόμου και βλέπουμε.
Σε τέτοιες όμως εποχές τα λάθη πληρώνονται ακριβά με το αίμα των μαζών.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Δεν επιτρέπονται σχόλια υβριστικού και ρατσιστικού περιεχομένου.